De overgang naar een volledig digitale economie zonder contant geld brengt belangrijke kwesties met zich mee, die vaak over het hoofd worden gezien. Dit beknopte artikel van Patrick Barron belicht de juridische en praktische implicaties van het elimineren van contant geld en onderzoekt de risico’s die gepaard gaan met elektronische betalingen en de opkomst van door de overheid gecontroleerde digitale valuta’s. Terwijl digitalisering wordt gepromoot als efficiënt en modern, roept het ook vragen op over burgerlijke vrijheden en de concentratie van macht. Laten we dieper ingaan op de gevaarlijke gevolgen van een cashloze economie.
Dangers of a “Cashless” Economy
In dit artikel bespreken we de gevaren van het elimineren van contant geld en het verplicht stellen dat alle transacties digitaal moeten worden uitgevoerd.
Alle banken moeten een minimum aan reserves aanhouden, in contanten in hun kluizen – een heel klein bedrag – of op hun “reserverekeningen” bij hun plaatselijke Federal Reserve Bank (er zijn er twaalf). Deze reserverekeningen kunnen worden omgezet in echt geld, of contant geld, naar goeddunken van je bank. Het totale contante geld in onze economie omvat echter ook contant geld dat buiten het banksysteem wordt aangehouden, zoals het geld in je portemonnee, koektrommel of persoonlijke kluis.
Het totaal van bankreserves plus contant geld buiten het banksysteem staat bekend als de monetaire basis. De monetaire basis is niet hetzelfde als de geldhoeveelheid. Het grootste deel van de geldhoeveelheid bestaat uit bankkrediet waar geen reserves tegenover staan. Wanneer banken leningen verstrekken, crediteren ze je rekening, wat bankkredietgeld wordt. Ja, dit geld is door de bank uit het niets gecreëerd. Merk op dat de banken geen reserves creëerden, alleen kredietgeld, wat niet hetzelfde is.
In juli 2023 was de monetaire basis in de Verenigde Staten $5,5 biljoen, terwijl M3 – het totale bankkredietgeld – $20,9 biljoen was! Dus als iedereen echt geld (cash) zou eisen, zouden de banken slechts ongeveer een vierde van de verzoeken kunnen honoreren. De kans dat je bank failliet gaat, is reëel. Tijdens de Grote Depressie van de jaren 1930 gingen meer dan negenduizend Amerikaanse banken failliet.

Risico’s van elektronische betalingen
De mogelijkheid om echt contant geld aan te houden, niet alleen banktegoeden die toegankelijk zijn via cheques of elektronische middelen, beschermt je tegen de onvermijdelijke infrastructuurproblemen die met elk elektronisch systeem gepaard gaan, maar ook tegen de onmiddellijke inbeslagname van ten minste een deel van je geld. Contant geld is anoniem, terwijl een bankrekening dat niet is. Als er iets gebeurt, zul je nog steeds kunnen functioneren tot de limiet van het geld dat je toevallig bij de hand hebt.
Stel nu dat contant geld op de een of andere manier legaal is afgeschaft en dat je de machthebbers om de een of andere reden boos hebt gemaakt – waarschijnlijk omdat je je tegen hen hebt verzet en anderen hebt gevraagd zich ook tegen hen te verzetten. Het enige wat de banken moeten doen is je bankrekening bevriezen of helemaal opheffen. Er zijn twee voorbeelden van dat dit in het recente verleden is gebeurd.
Ten eerste bevroor de regering van Canada de bankrekeningen van iedereen die meedeed aan de algemene staking van Canadese truckers plus degenen die hen hielpen. Ten tweede liet de Britse politicus Nigel Farage zijn rekeningen om politieke redenen blokkeren en ontdekte dat geen enkele andere Britse bank hem van dienst wilde zijn. Zonder de middelen om geld te gebruiken, kwam Farage heel dicht bij emigratie. Denk daar maar eens over na. Je kunt geen brandstof tanken, boodschappen doen, je huur betalen of honderd andere dingen doen zonder toegang tot een bankrekening.
Risico’s van digitale valuta van Centrale Banken
Alle grote Centrale Banken ter wereld werken aan plannen om digitale valuta in te voeren die ze zelf controleren. Dit is zeer gevaarlijk voor onze burgerlijke vrijheden. Nu hoeft de overheid niet meer de medewerking van de banken te vragen om je rekeningen te bevriezen of je volledig te “debankeren”, zoals het Britse banksysteem deed met Nigel Farage. Met één druk op het toetsenbord zou je geen toegang meer hebben tot je financiële rekeningen – geen brandstof voor je auto, voedsel voor je gezin of warmte voor je huis.
Niemand zou zo’n enorme macht mogen hebben, dat is echt een kwestie van leven of dood. Natuurlijk worden digitale valuta gepromoot als efficiënt en modern. Dat zijn ze niet. Dit is een kwestie van burgerlijke vrijheden en daar moet een einde aan komen.
Conclusie van de gevaren van een cashloze economie
De opkomst van een cashloze economie en door de overheid gecontroleerde digitale valuta’s brengt ernstige zorgen met zich mee. De efficiëntie van deze systemen mag niet het belang van burgerlijke vrijheden ondermijnen. Dit is een kwestie die serieus moet worden aangepakt.
Over de auteur: Patrick Barron is een particuliere consultant voor de banksector en heeft uitgebreide ervaring in economisch onderwijs en presentaties. Het originele artikel in het Engels vind je hier. Ik zal later nog een uitgebreider artikel over DBDC’s en een wereld zonder cash schrijven.
Laat gerust een reactie achter en mocht je vragen of suggesties hebben, neem dan even contact met me op.