In het artikel dat Tho Bishop schreef voor Mises.org, genaamd ‘Hamas, Israël, en de Ineenstorting van de Wereldwijde Fiat Orde’ wordt ingegaan op de recente gewelddadige conflicten tussen Hamas en Israël en hoe deze gebeurtenissen passen in een groter geheel van geopolitieke veranderingen. Het stelt dat moderne aannames over de voortdurende vooruitgang van de samenleving, een ‘Whig-theorie van de geschiedenis’, hebben geleid tot een wereldorde die nu barbaarsheid en spanningen onthult. Het artikel belicht de rol van de Verenigde Staten en de dollarhegemonie in dit wereldwijde scenario, evenals de gevolgen van onjuiste aannames in geopolitiek. Het onderstreept het belang van het begrijpen van de oorzaken en gevolgen van staatsacties om toekomstige rampen te voorkomen. De wereldorde staat op het punt van verandering, en het artikel werpt licht op de implicaties van deze veranderingen op internationaal en binnenlands niveau.
Hamas, Israel, and the Collapse of the Fiat Global Order
Afgelopen weekend heeft de wereld brute wreedheid aanschouwd toen Hamas-agenten meedogenloos Israëlische burgers aanvielen. De staat Israël, lijdend onder een historisch falen om haar inwoners te beschermen, heeft voorspelbaar gereageerd met grootschalige militaire operaties in de Gazastrook. Het resultaat is een groeiend regionaal conflict, gevoed door historische vijandigheden die verder gaan dan traditionele geopolitieke overwegingen.
De Ineenstorting van een Wereldorde
Voeg hieraan de voortdurende oorlog in Oekraïne toe, een minder besproken conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan, en de dreiging van hernieuwde gevechten tussen Kosovo en Servië, en de wereld ziet de ineenstorting van een wereldorde die is gebaseerd op moderne aannames die nu worden blootgelegd.
De Whig-theorie van Geschiedenis
Aan het einde van zijn carrière identificeerde Murray Rothbard de Whig-theorie van de geschiedenis als een van de gevaarlijkste intellectuele valkuilen die er zijn. Het algemene geloof dat de samenleving constant vooruitgang boekt, dat nieuwere ideeën een natuurlijke upgrade zijn ten opzichte van oude wijsheid, is geaccepteerd door brede segmenten van de moderne intellectuele klasse. Zoals Hans-Hermann Hoppe heeft bekritiseerd, ligt deze theorie ten grondslag aan een aantal moderne aannames over de wereld.
Whig-hubris heeft geleid tot een wereldorde die de kiemen van barbaarsheid heeft gezaaid. De triomf van fiatgeld heeft een economisch systeem gecreëerd dat staten en de politiek verbonden elite verrijkt ten koste van de rest van de samenleving. Technocratische initiatieven op het gebied van volksgezondheid hebben autoritaire staten gecreëerd in het licht van een wereldwijde pandemie. Door politiek gedreven klimaathysterie wordt een beleidsagenda bevorderd die het welzijn van de mens inzet op utopische beloften van een “groene energie” revolutie.
Het Modern “Regelgebaseerde Internationale Orde”
De dodelijkste van deze valse aannames is de moderne “regelgebaseerde internationale orde” geleid door de Amerikaanse hegemonie na de Koude Oorlog. De overwinning van “liberale democratie” op de Sovjet-Unie voedde de hoogmoed van Washington en zijn bondgenoten – hun overtuiging dat de wereld gevormd kon worden om in comfortabele modellen te passen, dat zorgen over etniciteit, religie en het verleden getransformeerd konden worden door de kracht van economie en intellectuele verandering.
Dollar Dominantie en Geopolitieke Aannames

Deze overtuiging in een wereldorde gesteund door Amerikaanse economische en militaire macht, beperkt alleen door politieke wil, heeft invloed gehad op hoe andere wereld acteurs hebben geopereerd. Buitenlandse lobby’s hebben enorme middelen toegewijd aan Washington. Terwijl de invloed van de Israël-lobby het zichtbaarst is, met politici die openlijk hun trouw aan de Joodse staat beloven, hebben sinds 2016 ook landen als Qatar, Saoedi-Arabië, China, Japan, Zuid-Korea en anderen honderden miljoenen dollars geïnvesteerd in het beïnvloeden van Amerikaans beleid.
Ondermijnde Aannames en Mondiale Strategische Beslissingen
Aannames van Amerikaanse steun hebben ongetwijfeld invloed gehad op de strategische beslissingen van landen met betrekking tot hun eigen veiligheid. Oekraïne gaf Sovjet-kernwapens op in ruil voor westerse veiligheidsgaranties, wat lange tijd een krachtige afschrikking kon zijn tegen een Russische invasie. De regering van het naoorlogse Japan demilitariseerde in ruil voor haar eigen veiligheidsgaranties van de Verenigde Staten. Met groeiende zorgen over China hebben Washington en Tokio zich gericht op herbewapening.
Onjuiste Aannames en Gevolgen
Beslissingen die zijn genomen door de staat Israël zijn ook geleid door onjuiste aannames, zoals het geloof dat militante bewegingen gemakkelijker internationaal gediskwalificeerd konden worden dan andere politieke actoren die een Palestijnse staat willen creëren. Zoals de Wall Street Journal in 2009 meldde:
“Tot mijn grote spijt is Hamas een creatie van Israël,” zegt de heer Cohen, een in Tunesië geboren Jood die meer dan twintig jaar in Gaza heeft gewerkt. Cohen was tot 1994 verantwoordelijk voor religieuze zaken in de regio en zag hoe de islamitische beweging vorm kreeg, seculiere Palestijnse rivalen opzij schoof en vervolgens veranderde in wat vandaag Hamas is, een militante groep die gezworen heeft Israël te vernietigen.
In plaats van te proberen om de islamisten van Gaza vanaf het begin te beteugelen, heeft Israël ze jarenlang getolereerd en in sommige gevallen aangemoedigd als tegenwicht tegen de seculiere nationalisten van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie en haar dominante factie, Fatah van Yasser Arafat.
Een blik op Israëls decennialange omgang met Palestijnse radicalen – inclusief enkele weinig bekende pogingen om samen te werken met de islamisten – onthult een catalogus van onbedoelde en vaak gevaarlijke gevolgen. Keer op keer zijn de pogingen van Israël om een inschikkelijke Palestijnse partner te vinden die zowel geloofwaardig is voor de Palestijnen als bereid om geweld te vermijden, mislukt. Potentiële partners zijn vijanden geworden of hebben de steun van hun bevolking verloren.
De ervaring van Israël komt overeen met die van de VS, die tijdens de Koude Oorlog naar islamisten keken als een nuttige bondgenoot tegen het communisme. Anti-Sovjet krachten gesteund door Amerika na Moskou’s invasie van Afghanistan in 1979 muteerden later in Al Qaeda.
Zoals de WSJ ook vermeldt, is het geloof dat niet-statelijke islamitische groepen gemakkelijker te controleren zouden zijn dan functionele staten een voortdurende blinde vlek gebleken voor Washington. Het omverwerpen van Saddam Hussein en Muammar Gaddafi creëerde machtsvacuüms in het Midden-Oosten die werden opgevuld door de Islamitische Staat en andere jihadistische groeperingen.
Nieuwe Geopolitieke Realiteiten en Economische Zorgen
De ineenstorting van de oude orde betekent ook dat we nieuw gedrag van staten kunnen verwachten die zich aanpassen aan de tijden. Israël heeft bijvoorbeeld eerdere campagnes tegen Hamas beëindigd na internationale druk als gevolg van burgerslachtoffers, wat de positie van de islamitische groep heeft beïnvloed.
Dollar Dominantie en Gevolgen voor Economieën
Evenzo heeft de hoogmoed gecreëerd door de veronderstelling van de dollarheerschappij, die heeft geleid tot de ‘weaponization’ van de dollar, zijn eigen tegenreactie veroorzaakt. De BRICS-landen hebben onlangs opgeroepen tot alternatieven voor de dollar in de buitenlandse handel, en zelfs de Bank of England heeft bezorgdheid geuit over de macht en invloed die de dollar aan Washington geeft. Zorgen over China en verstoringen in de toeleveringsketen als gevolg van zowel Covid als de oorlog in Oekraïne-Rusland hebben hernieuwde zorgen gewekt over hoe nauwe internationale handelsrelaties zouden moeten zijn, wat verdere gevolgen kan hebben voor economische globalisering.
Binnenlandse Spanningen en Culturele Aannames
Op nationaal niveau worden westerse landen ook belast door een andere verkeerde aanname van moderne staten – de nadruk op een gemeenschappelijke etnische, religieuze en culturele achtergrond als bouwsteen van de samenleving in vergelijking met het immigratiebeleid. Grote bijeenkomsten ter ondersteuning van de “dekolonisatie” van Israël, aangewakkerd door sociale rechtvaardigheidsideologieën die de zaak van Hamas gelijkschakelen met de vermeende slachtoffers van andere minderheidsgroepen, hebben nieuwe zorgen gewekt over sociale stabiliteit en orde. Hoe moderne landen, waarvan de meest gedeelde ervaring het worden van een gemeenschappelijke belastinginner is, zich zullen gedragen in tijden van crisis, blijft een krachtige politieke vraag, zoals blijkt uit de groeiende populistische bewegingen in Europa.
De Gevolgen van een Wereld in Crisis
De geschiedenis toont aan dat perioden van crisis de wereldorde ingrijpend kunnen veranderen. Na de Tweede Wereldoorlog pleitte Ludwig von Mises voor een wereldwijde omarming van stabiel geld, overheidsbeperking en cultureel conservatisme. Helaas omarmde het Westen in plaats daarvan de ideologieën van inflatie, interventie en cultureel linkse ideeën. Zonder correctie waarschuwde Mises dat aannames van voortdurende materiële welvaart onvoldoende zouden zijn.
Zoals hij schreef in “Planning for Freedom”, “Het is niet waar dat de menselijke omstandigheden altijd moeten verbeteren en dat een terugval in zeer onbevredigende levenswijzen, armoede en barbarij onmogelijk is.
De recente aanvallen in Israël zijn een gruwelijke herinnering aan hoe kwetsbaar de beschaving is voor barbaarsheid.
Auteur: Tho Bishop
Tho is redacteur en contentmanager voor het Mises Institute en kan helpen bij vragen van de pers. Voorafgaand aan zijn werk voor het Mises Institute was hij plaatsvervangend directeur communicatie voor het House Financial Services Committee. Zijn artikelen zijn gepubliceerd in The Federalist, The Daily Caller, Business Insider, The Washington Times en The Rush Limbaugh Show.
Laat gerust een reactie achter en mocht je vragen of suggesties hebben, neem dan even contact met me op.